Verwachting vs. Vernieuwing

Verwachting vs. Vernieuwing

Als je telkens maar weer hetzelfde doet haken mensen af. Het wordt voorspelbaar, de eigenheid gaat er van af en het is niet meer zo bijzonder. Het is voor ons als muzikanten telkens weer zoeken naar nieuwe manieren om onszelf, of onze boodschap, te uiten. In mijn rol als aanbiddingsleider en muzikant heb ik altijd het principe van “hand en vinger”. Aan de ene kant de uitgestoken hand waarin ik wil luisteren naar de gemeente en wat zij nodig heeft om God te aanbidden en aan de andere kant de richtinggevende vinger die helpt het hart van de mensen de goede kant op te richten om ze zo te richten op, en te brengen bij God. Toch heb je als aanbiddingsleider en muzikant altijd de drive om ook creativiteit er in te gooien. En dat is heel goed. Je wilt natuurlijk niet de hele tijd hetzelfde doen want dan zou het saai kunnen worden. Frisse dingen en vernieuwing is juist goed. Maar hoe ver kun je gaan in je creativiteit zonder een grote groep mensen kwijt te raken?

We kennen allemaal een bepaalde hoop, verwachting en vanzelfsprekendheid. Als een paard over een hindernis springt hoop je dat die er goed over heen springt (denk aan die wedstrijden), als je een film kijkt wil je dat de held van die film wint aan het einde. En als je het hebt over een vanzelfsprekendheid binnen de muziek heeft iedereen dat als het gaat over een bepaalde opvolging van akkoorden. Maar ook dat de ene toonsoort mooi overvloeit naar de andere toonsoort. Als je ineens iets anders doet dan dat men verwacht dan kan dat afleiden, of vinden de mensen dat gek klinken. Dat brengt een dilemma mee voor ons als muzikanten en zangers: hoe kun je bepaalde nummers en flow in een dienst fris houden terwijl het hart van de mensen ook iets verlangt en verwacht?

Hieronder een aantal suggesties die helpen om daar een weg in te vinden.

Geef de mensen die uitgestoken hand
Iedereen heeft bepaalde lievelingsliederen. Vraag de gemeente welke liederen ze mooi vinden en zing die met ze. We kennen ze natuurlijk ook wel: “Mijn Jezus, mijn Redder”, “Als een hert dat verlangt naar water” en “Tienduizend redenen”. Het zijn liederen die wij misschien niet meer kunnen zien terwijl de gemeente deze liederen in de diensten niet zo vaak hebben gezongen. Wat je even moet pakken is dat wij als muzikanten deze liederen zingen tijdens de repetities, in onze dubbele diensten en andere activiteiten. En dan zingen we ze ook nog in onze eigen voorbereiding en eigen tijd.  Zelf heb ik het met het lied “De kracht van Uw liefde”, het lijflied van de EO, het lied dat te vaak gezongen is in mijn beleving. Dit lied heeft zijn langste tijd gehad. Maar ik heb het toch weer ingezet in een dienst omdat ik hoorde dat de mensen dit lied graag zouden willen zingen. En de reactie uit de zaal was overweldigend.

Verfris het nummer met een arrangement
Probeer eens een nieuw arrangement te maken op een lied wat voor jullie misschien niet leuk meer is om te spelen. Pak eens een oud nummer uit opwekking, een psalm of gezang en voorzie het van een mooi fris arrangement waarin de gemeente heerlijk kan mee komen. Het is een win/win situatie: de gemeente zingt een bekend lied en de muzikanten spelen iets nieuws, iets fris. Zelf heb ik dit gedaan met onder andere “Ik prijs U met mijn dans”, “Al voor mijn leven is ontstaan”, “Laat Uw glorie zien” en “Heer Uw licht en liefde schijnen”. De melodie bleef hetzelfde waardoor de mensen heerlijk konden blijven meezingen maar ik had het intro en outro van het lied veranderd, een andere groove in het nummer gelegd en een aantal akkoorden veranderd. Een frisse uitstraling op een bekend lied. En het werkte, win/win.

Wees voorspelbaar
Je moet te allen tijde voorkomen dat je allemaal vernieuwingen in 1 dienst propt. Een nieuw lied (of 2), een niet vaak gezongen lied, en twee nieuwe arrangementen voelt voor de gemeente als of je in een auto zit waarin je allemaal heftige bochten en en afslagen maakt. Het aanbiddingsblok moet altijd een plek zijn voor mensen waar ze blij van worden en waar ze graag naar toe willen gaan, de plek waar ze willen zijn. Voorkom dat mensen met een omweg op die plek komen. Al die vernieuwingen zorgen er ook voor dat de gemeente je in de toekomst minder snel zullen volgen. Wees dus ook voorspelbaar.

Wees niet te voorspelbaar
Zo af en toe is het goed om iets onvoorspelbaars te doen. Doe het dan wel zo dat het goed past in het geheel en dat het ergens op slaat. Iedereen houdt van een verrassing. Maar zorg er voor dat het ook een leuke verrassing is. Op die manier zullen mensen ook met verwachting uitkijken naar de volgende keer. Ik gebruik zelf vaak niet het hele lied in een aanbiddingsblok maar soms alleen maar een refrein van een lied. Ik sla ook wel complete intro’s en outro’s over om een mooie flow te houden. Of een intro juist verlengen en energiek klappen met de mensen, of een gedeelte van het lied te proclameren. Allemaal kleine veranderingen die het maken dat het niet te voorspelbaar wordt.

Voorkom een complete vernieuwing
Het is beter om kleine dingen te veranderen dan om alles rigoureus te vernieuwen. Geleidelijk nieuwe jonge muzikanten toevoegen is beter dan een complete verandering in het team. Kleine veranderingen in de vormen van aanbidden en de liederen is beter dan ineens het roer omgooien. Het effect zal zijn dat mensen het gevoel zullen hebben van “meedoen” telkens als ze de kerk binnen komen. En dat is het doel. Geef de mensen wat ze willen en geef ze ook een kleine beetje van wat ze niet zullen verwachten.

Je zult niet de energie krijgen zoals die op een conferentie. Dan komen de mensen voorbereid en heeft iedereen zin om gelijk alles te geven. Maar je kan wel werken aan een omgeving waar mensen verwachtingsvol zijn en uitkijken naar het moment om God te gaan aanbidden.

 

2 Replies to “Verwachting vs. Vernieuwing”

Geef een reactie