Psalm 51 – Gerechtvaardigd door Jezus

We komen aan bij de derde ochtendpsalm die Benedictus ons aanrijdt om te bidden aan het begin van de dag. Nadat we met Psalm 3 ervoor hebben gekozen om ons vertrouwen te stellen op God en met Psalm 95 het koningschap van God over de dag proclameren en onszelf oproepen naar Hem te luisteren laat Psalm 51 ons zien dat het helemaal niet zo makkelijk is om te leven zoals God het wil. Het maakt ons bewust dat we we tegenover een heilig God zelf vaak niet zo heilig leven en leert ons te bidden vanuit dat perspectief. 

In de Psalmen kennen we 7 verschillende boetepsalmen. En deze psalm is de centrale boetpsalm. Het is dus een belangrijke. Het gaat over zonde en zonde belijden. Niet een heel erg populair onderwerp voor discipelen van Jezus en al helemaal niet binnen de kerk. Het is een best bekende psalm. Het drukt met kracht en schoonheid het gebed van een zondig mens uit, David. De bekendste zin is Schep o God een zuiver hart in mij. We kennen het van het overbekende lied ‘Create in me a clean heart’. 

Niet zo populair…

Wat ik al zei, zonde is niet een heel erg populair woord. Het heeft een bepaalde lading als het ter sprake komt. Misschien haak je wel af, wil je het helemaal niet horen omdat je pijn ervaart doordat iemand met veroordeling heeft gesproken in je omgeving of vanaf een podium of preekstoel. Maar we zien ook dat er om ons heen iets verkeerds is in deze wereld. Mensen doen slechte dingen en daarom gaat er van alles kapot. Zonde halen we makkelijker aan als het gaat om de ander. We wijzen liever naar iemand anders dan dat we een natuurlijke neiging hebben eerst naar onszelf te kijken. 

We wijzen liever naar iemand anders dan dat we een natuurlijke neiging hebben eerst naar onszelf te kijken

Psalm 51 leert ons een paar prachtige dingen. Het begint met het karakter en wezen van God. Hij is genadig, trouw en vol erbarmen. Vanuit dat vertrekpunt mogen we deze psalm lezen maar ook kijken naar ons eigen leven. In alles waar we God teleurstellen of vaak onze eigen weg kiezen in plaats van zijn pad mogen we weten dat Hij ons genadig is, dat Hij ons niet loslaat en met barmhartigheid bewogen met ons is. Hoe mooi is dat! Het tweede is dat we een David zien die vergeving vraagt. Was mij schoon van alle schuld, reinig mij van alle zonden. Hij weet het, hij is zich bewust van zijn verkeerde gedrag. 

Neiging en verlangen

Vind je dat ook lastig om te doen? Om jezelf zo voor God te laten zien? Ik wel. ‘Sorry seems to be the hardest word’. We kiezen zo vaak er voor de makkelijke weg. We lossen het zelf wel op achter de deur. We houden op straat de schone schijn op. Maar eigenlijk is het als mooie fondant op een slechte slagroomtaart. We zijn ons aan het verbergen terwijl er een intens verlangen in ons zit om gekend en geliefd te zijn. Maar juist het ontkennen van zonde, het niet belijden van zonde houdt ons daarbij vandaan. 

Eigenlijk is het als mooie fondant op een slechte slagroomtaart

Frederick Buechner zei: ‘Waar we misschien het meest naar verlangen is om in onze volle menselijkheid gekend te worden. En toch is dat vaak precies waar we ook meer bang voor zijn dan wat dan ook. Het is belangrijk om van tijd tot tijd het geheim te vertellen van wie we werkelijk en volledig zijn. Zelfs als we het alleen aan ons zelf vertellen. Omdat we anders het risico lopen uit het oog te verliezen wie we werkelijk en volledig zijn. Beetje bij beetje accepteren we een sterk bewerkte versie van onszelf in de hoop dat die acceptabeler is voor de mensen om ons heen’

In Genesis 1 tot en met 3 lezen we dat Adam en Eva een geweldig leven hadden in overvloed in de tuin van Eden. Maar toch besloten ze er voor om te eten van die ene vrucht waarvan God zei dat ze daar van af moesten blijven. Ze wilden controle hebben over hun eigen overvloed. Ze vertrouwden meer op zichzelf in wat goed en slecht was in plaats van hun vertrouwen te leggen bij God die zegt wat goed en slecht is. 

We geloven misschien wel in een God maar stellen we ook echt ons vertrouwen op Hem? Dat Hij ten diepste voorziet in wat goed voor ons is en ons wil leren bij het slechte vandaan te blijven? Of wil je zelf middelen inzetten om in je eigen behoeften te voorzien?  

Laat jezelf zien

David kiest er in het eerste gedeelte van de psalm ervoor om zich niet te verbergen. Laat uw oordeel zuiver zijn en uw uitspraak rechtvaardig, zegt hij. Het is het centrum gedeelte van het eerste deel. Hij pleit zichzelf niet vrij maar keurt juist Gods oordeel goed omdat hij weet dat hij verkeerd zit. We zien niet een David die op een avond aan zelfreflectie doet maar iemand die zich voor God neerzet. 

Benoit Standeart zei: ‘Echt zondebesef is geen vrucht van zelfanalyse maar ontspringt aan het dieper doordringen tot Gods heiligheid en gerechtigheid’. 

Jezelf spiegelen aan Gods heiligheid en zien en beseffen dat je zelf zo vaak kiest voor wat jezelf goed lijkt of je laat leiden door je emoties ipv je vertrouwen te stellen op wat Gods definitie is van goed en slecht. Maar is onze ontrouw een blokkade voor God? NEE!

Echt zondebesef is geen vrucht van zelfanalyse maar ontspringt aan het dieper doordringen tot Gods heiligheid en gerechtigheid

Benoit Standeart

In Romeinen 3:4 staat: Natuurlijk niet, ieder mens is onbetrouwbaar maar God is betrouwbaar. Het laat zien dat we een Redder nodig hebben. Dat we er met zelfanalyse niet komen. Elke dag boete doen lost het niet op en je keurig aan de wet proberen te houden ook niet. 

Romeinen 3:21-26 Maar nu is Gods gerechtigheid, waarvan de Wet en de Profeten al getuigen, zichtbaar geworden buiten de wet om: God schenkt vrijspraak op grond van geloof in Jezus Christus, aan allen die geloven. En er is geen onderscheid. Want iedereen heeft gezondigd en ontbeert de nabijheid van God, en iedereen wordt uit genade rechtvaardig verklaard, om niet, dankzij de verlossing door Christus Jezus. Hij is door God aangewezen om door zijn  dood het middel tot verzoening te zijn voor wie geloofd. Hiermee toont God zijn gerechtigheid, want in zijn verdraagzaamheid gaat Hij voorbij aan de zonden die in het verleden zijn begaan, om nu, in deze tijd, zijn gerechtigheid te bewijzen: Hij laat zien dat Hij rechtvaardig is door iedereen vrij te spreken die in Jezus geloofd

Wat Psalm 51 doet

Het zet de toon

David zegt laat uw uitspraak rechtvaardig over mijn leven. God is rechtvaardig en maakt het zichtbaar buiten de wet om. Vrijspraak voor iedereen die geloofd in Jezus Christus die voor ons gekruisigd is. Hij die alle zonden van ons droeg. Je wordt dankzij Jezus rechtvaardig verklaard. Verzoening tussen jou en God! En dat zet de toon voor ons verlangen: Schep o God een zuiver hart in mij. Ik stel mijn vertrouwen in Jezus en Hem wil ik volgen. Of zoals een oud lied het zegt:

Daar U voor mij hebt in de dood gegeven
Hoe zou ik naar mijn eigen wil nog leven
Zou ik aan U voor zulk een bitter lijden
mijn hart niet wijden

In de strofe waar David ‘Schep o God’ uitspreekt komt drie keer de ‘Geest’ voorbij. Drie is het getal van de volheid. Het helpt ons uit te spreken dat we volledig vervuld willen zijn van Gods Geest. 

Het zet ons in beweging

Het tweede wat Psalm 51 doet is dat het ons in beweging zet om het nieuws van Jezus te delen met anderen: Dan zal ik verdwaalden uw wegen leren en keren zondaars terug naar U. En het brengt ons in aanbidding wanneer we ons keren naar de Vader: Ontsluit mijn lippen en mijn mond zal U lof verkondigen. Deze laatste zin is ook het eerste ochtendgebed van de monniken als ze hun mond openen. Wanneer we ons overgeven aan Jezus en geen geheim voor Hem zijn zullen onze lippen geopend worden. Maar het omgekeerde is ook waar. Als we niet belijden en het zelf achter de deur willen oplossen dan zal het een blokkade kunnen vormen in onze aanbidding naar God. Je hart is niet vrij. Maar als we ons zelf laten zien, met onze gebroken geest en vanuit onze identiteit van het gerechtvaardigd zijn in Jezus dan kan God dat niet afwijzen zoals de psalm vervolgd. 

Slot

Niet alleen goed gedrag of elke avond een zelfanalyse maar een gebroken geest is wat God verlangt. 1 Johannes 1:8-9 zegt: Als we zeggen dat we de zonde niet kennen, misleiden we onszelf en is de waarheid niet in ons. Belijden we onze zonden, dan zal Hij, die trouw en rechtvaardig is, ons onze zonden vergeven en ons reinigen van alle kwaad. Jakobus 5:16 zegt: Beken elkaar uw zonden en bid voor elkaar, dan zult u genezen. Want het gebed van een rechtvaardige is krachtig en mist zijn uitwerking niet. 

Dus beken je zwakheid, zie dat je het niet alleen kan maar verwacht het van Jezus die jou rechtvaardigt en vergeeft. Hij geeft zijn vrede, zijn sjalom waardoor alles op zijn plek zal vallen, je genezing zal ontvangen en je weer heel maakt.